2022: Rok szkła

Przy produkcji szkła w firmie Anton Paar GmbH pracuje obecnie szesnastu pracowników, spośród których jeden jest praktykantem. W sumie produkują rocznie około 14 000 wysoce precyzyjnych szklanych cel pomiarowych. 

Ale nie zawsze tak było. Około 20 lat temu firma Anton Paar kupowała szklane elementy do wykorzystania w przyrządach pomiarowych od zewnętrznych dostawców. Podwyżka cen u dostawcy wzmocniła potrzebę dążenia do niezależności i w ten sposób w 2002 roku w firmie Anton Paar pracę rozpoczął pierwszy dmuchacz szkła, co stanowiło podwalinę dla produkcji szkła w firmie. „Sercem naszej najważniejszej linii produktów, przyrządów do pomiaru gęstości, jest oscylująca U-rurka wykonana ze szkła. Dlatego czuliśmy potrzebę uniezależnienia się od dostawców zewnętrznych”, mówi Gerhard Murer, do którego obszaru produktowego należała produkcja szkła w momencie jej powstania. Ta tak zwana oscylująca „U-rurka” to wygięta rurka ze szkła, wykorzystywana w cyfrowych gęstościomierzach do pomiaru gęstości próbek ciekłych na podstawie oscylacji.

Jedną z pierwszych osób pracujących przy produkcji szkła był Thomas Hillebrand, który rozpoczął trwającą do chwili obecnej pracę w 2005 roku. Pracuje jako dmuchacz szkła oraz producent przyrządów szklanych i jest fachowcem w dziedzinie przemysłowej produkcji szkła. Jednak początkowo produkcja U-rurki była wyzwaniem nawet dla niego. „Minęło kilka miesięcy, zanim udało mi się wyprodukować pierwszą funkcjonalną oscylującą U-rurkę. Mówimy tu o szklanych ściankach, które mają tylko około 0,2 mm grubości”, mówi Thomas Hillebrand o swoich początkach w firmie Anton Paar. W tamtych czasach priorytetem było osiągnięcie stabilności w produkcji seryjnej oraz udoskonalenie maszyn i urządzeń przemysłowych. 

Od pierwszych wyzwań do produkcji seryjnej
Po nabyciu kilku lat doświadczenia w produkcji szkła pojawiły się rutynowe rozwiązania: Klarowne struktury i procesy to jedna z tajemnic sukcesu, drugą są ludzie. „Ważnym było i nadal jest, aby kolejnymi etapami pracy nad produktem zajmowali się odpowiednio wyspecjalizowani pracownicy, ponieważ nasz proces produkcji szkła obejmuje wszystkie etapy, od magazynowania i cięcia surowca po obróbkę i powlekanie szkła oraz kontrolę jakości”, mówi Christian Krispel. Kieruje on produkcją szkła od 2007 roku. Z biegiem lat produkcja szkła sukcesywnie rosła oraz pojawiły się nowe zadania: Podczas gdy w przeszłości produkcja obejmowała tylko kilka grup produktów, obecnie istnieje o wiele więcej wariantów oscylującej U-rurki, a ponadto produkowane są różne szklane komponenty dla innych obszarów produktowych. Najtrudniejsza część? „U-rurka do gęstościomierza DMA 5001 zdecydowanie się wyróżnia, ponieważ jej produkcja obejmuje 35 etapów”, mówi Thomas Hillebrand. Produkcja tej specjalnej U-rurki trwa około trzech tygodni.

Najwyższa precyzja
Wraz z Christianem Krisplem do działu produkcji szkła zawitały również szkolenia zawodowe: Od 2007 roku kształci się tam producentów przyrządów szklanych. „Na rynku pracy jest niewielu wykwalifikowanych pracowników z tej dziedziny, dlatego postanowiliśmy sami, wewnętrznie wyszkolić przyszłych ekspertów”, mówi Christian Krispel. Zawód praktykanta jest dziś bardzo rzadki, a w Austrii kształci ich tylko kilka firm.

Jeżeli jest coś, co wyróżnia pracowników produkcji szkła, jest to precyzja z jaką wykonują swoją pracę. „Szkło nie jest zbyt wyrozumiałe, więc jeśli chce się pracować przy produkcji szkła, trzeba być świadomym znaczenia jakości, posiadać sprawność manualną, zdolność koncentracji i umiejętność pracy pod presją”, mówi Thomas Hillebrand. W tej chwili poszukiwani są pracownicy do produkcji szkła.

Firma Anton Paar nie tylko produkuje części szklane, ale również zajmuje się badaniem charakterystyki szkła. Do tego celu służą te urządzenia Anton Paar:

MCR i CTD 1000
Dzięki współpracy reometru (seria MCR) z konwekcyjną komorą grzewczą (CTD 1000) szkło może zostać ogrzane do temperatury 1000°C. Umożliwia to charakterystykę reologiczną materiałów podczas topienia. Próbki szkła o wyższej temperaturze topnienia mogą być analizowane przy pomocy tzw. dynamicznej analizy mechanicznej w stałym stanie skupienia, która pozwala określić wytrzymałość szkła lub w jaki sposób i przy jakiej temperaturze mięknie. 

FRS
Za pomocą reometrów wysokotemperaturowych (piecy reometrycznych) firmy Anton Paar można badać charakterystykę szkła w stanie ciekłym w temperaturze do 1730°C. Można określać parametry reologiczne, takie jak lepkość roztopionego szkła. Mają one wpływ na produkcję szkła. Jeżeli podczas obróbki stopione szkło jest zbyt lepkie, niemożliwe będzie usunięcie gazu i końcowy produkt będzie zawierał pęcherzyki.